Η ομάδα μας συνεχίζει την δράση της κανονικά. Με την μόνη διαφορά πως οι περισσοτερες έρευνες μας σχετίζονται με την υπόγεια Αθήνα, με αποτέλεσμα τα όποια άρθρα να ανεβαίνουν στο site της ΑΣΤΙΚΗΣ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑ http://urbanspeleology.blogspot.com/
Σας ευχαριστούμε
ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ
ΑΣΤΙΚΗ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑ
ΒΙΣΑΛΤΗΣ
ΑΣΤΙΚΗ ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑ
ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑ
ΑΔΡΙΑΝΕΙΟ
Ημερολόγιο εξερεύνησης του ρωμαϊκού Αδριάνειου Υδραγωγείου της Αθήνας.
Λένε πως στα
σκουπίδια μπορεί κανείς να βρει «θησαυρούς»... Παλιές εκδόσεις, σπάνιες
φωτογραφίες μίας άλλης εποχής, πίνακες ζωγραφικής και οτιδήποτε μπορεί να
φανταστεί ο νους...
Αυτό που δεν θα
μπορούσε να φανταστεί ο δικός μου νους, ήταν ο συγκεκριμένος ακέραιος αρχαίος οξυπύθμενος
αμφορέας, στην επιφάνεια του οποίου διακρίνονται ασβεστολιθικά συσσωματώματα, με
σωλήνες πολυχαίτων, δακτυλιοσκώληκες, κοράλλια, όστρακα και κελύφη άλλων
οργανισμών.
Ο αμφορέας
βρέθηκε παρατημένος, δίπλα σε κάδο σκουπιδιών στο Κολωνάκι, στην οδό Λυκαβηττού
12 στις 15:30.
Κάλεσα αμέσως την
αστυνομία και μετά από ένα πεντάλεπτο αναμονής, ήρθαν τέσσερεις μηχανές της
ΔΙΑΣ, τον παρέλαβαν και με έστειλαν για κατάθεση στο αστυνομικό τμήμα της
περιοχής, όπου μου είπαν πως θα αναλάβει την έρευνα το τμήμα αρχαιοκαπηλίας. Άλλη
μία ιστορία καθημερινής τρέλας από το κέντρο της Αθήνας...
Ο Απόλλωνας ήταν ένας από τους 12 θεούς του Ολύμπου, θεός
του φωτός, προστάτης των τεχνών και της μαντείας... Δεν έχουμε σαφείς ενδείξεις
για την προέλευσή του. Σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, η λατρεία του
εισήλθε στον ελλαδικό χώρο από την Ανατολή. Άλλες θεωρίες φέρουν τους Δωριείς
ως κομιστές της λατρείας του, αλλά και ως τόπο εμφάνισής του την Κρήτη,
μέσω της οποίας η λατρεία του μεταλαμπαδεύτηκε στην Μικρά Ασία. Πιθανότατα, αποτέλεσε έμπνευση για τον θεό Απλού στην ετρουσκική μυθολογία. Διέθετε γύρω
στις 350 επικλήσεις: θεραπευτής, μάντης, ηλιακός («Φοίβος») κτλ.
Μερικά από τα προσωνύμιά του είναι:
...Αλεξίκακος ("αυτός που αποδιώχνει το κακό").
Επίκληση του θεού στην Αθήνα.
Αποτρόπαιος: Επίκληση στις διάφορες «καθάρσεις: «{Απολλον
[αποτρόπαιε».
Αφήτωρ: Ομηρικό επίθετο του θεού (Θ' 404). Πολλοί το
ερμηνεύουν ως "τοξότης" (από το "άφεσις των βελών")` άλλοι
όμως το ερμηνεύουν ως "χρησμοδότης".
Γενέτωρ: Επίκληση στη Δήλο. Εκεί υπήρχε βωμός του, που δεν
επιτρεπόταν θυσία ζώου, μόνο "πυρους και κριθας και πόπανα μόνα τίθεσθαι
[επ' αυτου ανευ πυρός". (Παρόμοια είναι και τα "γενέθλιος",
"γενέσιος", "πατρώος", κ.λπ.).
Δωματίτης ("προστάτης του οίκου"): Επίκληση στην
Αίγινα. Του πρόσφεραν θυσίες τον μήνα Δελφίνιο.
Επιμήλιος (προστάτης των μήλων=αιγοπροβάτων): Επίκληση στην
Κάμειρο.
Επήκοος: Επίκληση της ελληνιστικής εποχής, αναπεμπόμενη
κυρίως για ιατρική βοήθεια. Θυμίζουμε ότι αργότερα η Παναγία ονομάστηκε
«Γοργοεπήκοος».
Επίσκοπος, Επόψιος, Επόπτης: Προφανούς
ετυμολογίας (αργότερα ο θεός των Χριστιανών ονομάστηκε «Παντεπόπτης»).
Εώος και Εώιος: Σημαίνει "θεός της αυγής" και ήταν
επίκληση στο μικρό νησί του Εύξεινου, Απολλωνία (ή Δάφνη ή Θυνία νήσος). Σ'
αυτήν υπήρχε βωμός ιδρυμένος κατά την παράδοση από τους Αργοναύτες.
Θέσμιος: Προστάτης των θεσμών. Λατρευόταν στην Αιτωλία.
Θοραίος: Πιθανώς
σημαίνει "προστάτης της γονιμότητος"` επίκληση ταυτόσημη με τις
λοιπές παρόμοιες της Λακωνίας: "Θοράτης" και Θορνάκιος". Γράφει
λ.χ. ο Ησύχιος: «Θοράτης` [Απόλλων παρα Λάκωσιν».
Παρνόποιος: Επίκληση του θεού"που αποτρέπει τους
πάρνοπας" ("ακρίδες"). Στην Ακρόπολη των Αθηνών υπήρχε άγαλμα
του Παρνοποίου Απόλλωνοςκαι"τ`ο {αγαλμα λέγουσι Φειδίαν ποι~ησαι"
(Παυσανίας Α' 24, 8).
Υπερτελεάτας: Από επιγραφές σε ειδώλια και ελάσματα,
φαίνεται ότι το «Υπερτελέατον» στο χωριό Φοινίκι της Λακωνικής δεν ανήκε (όπως
γράφει ο Παυσανίας) στον Ασκληπιό, αλλά στον Απόλλωνα...
Ο ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΤΕΛΕΑΤΑ ΑΠΟΛΛΩΝΑ ΣΤΟ ΦΟΙΝΙΚΙ
Πρόκειται για ένα από τα αρχαιότερα χωριά της επαρχίας
Επιδαύρου Λιμηράς της Λακωνίας.
Η τοποθεσία Φοινίκι αναφέρεται στα Λακωνικά του Παυσανία ως
εξής:
(Τα καταλληλότερα κοχύλια για βαφή πορφύρας προέρχονται από
την παραλία της Λακωνικής μετά τη θάλασσα των Φοινίκων). Η αναφορά εκείνης της χρονικής περιόδου (150-160 μ.Χ.) περιγράφει την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, στην
οποία σημειώθηκαν πολλές γεωλογικές μεταβολές.
Η Ετυμολογία της ονομασίας Φοινίκι
Να σημειώσουμε πως στην ποίηση του Λάκωνα ποιητή Αλκμάνα (ΠΑΠ. ΟΧΥΡ. 2394), η λέξη "φοινίκεα" αποδίδεται ως πορφυρό χρώμα. Το ίδιο ισχύει και στο Λεξικό Σούδα: "Φοινίκιον έρνος και χρώμα",
"Φοινικούν ερυθρόν", "Φοινικίς χλαμύς ήν πολεμική" (Η πορφυρή πολεμική χλαμύδα). Έτσι εξηγούνται και
τα τοπωνύμια στην ευρύτερη περιοχή "Κόκκινες", "Κοκκινοχώματα"
κτλ. Η ετυμολογία της ονομασίας Φοινίκι προέρχεται από το ερυθρούν και πορφυρό
χρώμα της ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής χερσαίας και θαλάσσιας. Να σημειώσουμε
πως στην αρχαιολογική γραμματεία η λέξη αποδίδεται πάντα ως κόκκινο, πχ επί
"φοινικιδί" υφάσματα..
Μια δεύτερη άποψη για την ετυμολογία της λέξης Φοινίκι είναι
να προέρχεται από τον Φοίνιξ το ιερό πτηνό του Απόλλωνα. Η άποψη αυτή
ενισχύεται και από την ύπαρξη του ναού του Απόλλωνα Υπερτελεάτα.
Μια παλιότερη αυθαίρετη ερμηνεία πως η ονομασία του χωριού
προέρχεται από τους Φοίνικες είναι εντελώς αβάσιμη και λογικά δεν ισχύει. Να σημειώσουμε πως η λέξη Φοινίκι, πάντα με την έννοια του
"ερυθρούν", βρίσκεται και σε περιοχές-χωριά της Ηπειρωτικής Ελλάδας
όπως την Ήπειρο όπου ουδέποτε είχαμε την ύπαρξη Φοινίκων.
ΤΟ ΥΠΕΡΤΕΛΕΑΤΟΝ
Το 1885, με εντολή της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρείας και
βασιζόμενος στις αναφορές του Παυσανία, ο τότε αρχαιολόγος Θεμιστοκλής Σοφούλης
προχώρησε σε ανασκαφές στο ναό του Απόλλωνος Υπερτελέατου στο Φοινίκι Λακωνίας,
αφού πρωτύτερα το έτος 1884 εμφανίστηκαν
στην αγορά των Αθηνών διάφορα αρχαία αντικείμενα από το Φοινίκι Λακωνίας, μεταξύ των οποίων επιγραφές με αναφορά στον θεό Απόλλωνα. Έτσι, η εν Αθήναις
Αρχαιολογική Εταιρεία έκρινε ότι θα έπρεπε να ερευνήσει τον χώρο προέλευσης
αυτών των αρχαίων,
αναζητώντας ένα από τα ιερά που μνημονεύονταν στην αρχαία γραμματεία.
Αρχιτεκτονικά κατάλοιπα που αποδόθηκαν στο ιερό βρέθηκαν
ωστόσο κατά τη διάρκεια ανασκαφικής έρευνας του έτους 1969. Αυτά κείτονται σε ελαιώνα
και σώζονται αποσπασματικά. Ο αριθμός όμως και η ποικιλία των κινητών ευρημάτων
του ιερού (πήλινων, χάλκινων κ.ά.), των οποίων ένα μικρό μέρος παρουσιάζεται
και στην έκθεση του Μουσείου Νεάπολης, μαρτυρούν τη σημασία του στη χερσόνησο
του Μαλέα, κατά την αρχαϊκή και κλασική εποχή αλλά και αργότερα, στους
ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους.
Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης (Βαθύ Σάμου, 1860 – Αθήνα, 24 Ιουνίου
1949) ήταν Έλληνας αρχαιολόγος και διαπρεπής κεντρώος (φιλελεύθερος) πολιτικός,
ο οποίος διατέλεσε πρωθυπουργός της
χώρας για ένα σύντομο διάστημα κατά τη δεκαετία του 1920 καθώς και κατά την
πολύ κρίσιμη περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου.
Ο Θεμιστοκλής Σοφούλης
Ο περιηγητής
Παυσανίας μας αναφέρει τα εξής: "ἔστι δὲ ἐν τῇ γῇ ταύτῃ καὶ ἱερὸν Ἀσκληπιοῦ
στάδια ἀπέχον ὡς πεντήκοντα Ἀσωποῦ: τὸ δὲ χωρίον, ἔνθα τὸ Ἀσκληπιεῖον, Ὑπερτελέατον
ὀνομάζουσιν" (Στην ίδια περιοχή, πενήντα στάδια από τον Ασωπό υπάρχει
επίσης ιερό του Ασκληπιού, το μέρος όπου βρίσκεται το Ασκληπιείον ονομάζεται
Υπερτελέατον). Στα αξιόλογα ευρήματα να προσθέσουμε και επιγραφές που
αναφέρονται στην εδαφική διαμάχη της Επιδαύρου Λιμηράς με το γειτονικό Ζάρακα.
Σε πολλές δε χάλκινες ταινίες που προέρχονται από το ιερό έχουμε και την
καταγραφή ονομάτων Επιδαύριων ιερέων. 'Οπως
αλιεύουμε από το διαδικτυακό ένθετο της εφημερίδας Καθημερινή, μέρος χάλκινων
και πήλινων αντικειμένων προερχόμενα από το Φοινίκι πέρασαν το 1884 στην
ιδιωτική συλλογή του Κ. Καραπάνου.
Το ντοκουμέντο της συλλογής Καραπάνου
ΕΝΑΣ ΝΤΟΠΙΟΣ, ΕΝΑ ΤΡΑΚΤΕΡ ΚΑΙ... ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ ΕΠΙ ΓΗΣ...
Πολλοί από εσάς που διαβαίνετε στα βουνά, θα έχετε δει
σκουπίδια ατάκτως ερριμμένα. Προσωπικά, όμως, δεν είχα συναντηθεί ποτέ με τους υπαίτιους
της μόλυνσης. Η ημέρα εκείνη τελικά έμελλε να είναι η παρθενική μου συνάντηση
με αυτό το αχαρακτήριστο δίποδο. Ήταν η μέρα που είχε αποφασίσει να καθαρίσει
τα σκουπίδια της αυλής του, της στάνης του και του σπιτιού του και αντί να τα πάει
σε κάποια χωματερή ή να φωνάξει τον δήμο, θεώρησε απλό να τα ρίξει εκεί που του
ήταν βολικό, και ας ήταν δίπλα σε έναν αρχαίο ιερό ναό...
Τα στοιχεία του είναι διαθέσιμα αν μου ζητηθούν απο κάποια αρχή
Το σημείο του αρχαιολογικού χώρου, καθώς και το σημείο που πέταξε τα σκουπίδια
Η αδιαφορία για άλλη μια φορά, μας χτύπησε την πόρτα. Ένας αρχαίος ναός, βρίσκεται διάσπαρτος μέσα στον λόφο Φιλοπούλου. Μέλη του ναού, όπως κίονες, κιονόκρανα και κιονοστοιχίες, παίζουν κρυφτό με το χώμα και τους θάμνους ενώ οι βάσεις τους έχουν αναστραφεί και έχουν τοποθετηθεί σε σειρά για να χρησιμοποιηθούν ως καθίσματα για τους οικολόγους Αθηναίους, που κάνουν βόλτες με τα σκυλάκια τους μέσα στο άλσος. Όσο και αν ψάξαμε, όσο και αν ρωτήσαμε, ο Δήμος αγνοεί την ύπαρξή του και η αρχαιολογική υπηρεσία σφυρίζει αδιάφορα.
Για άλλη μια φορά αποδεικνύεται πόσο άχρηστο ''υλικό'' βρίσκεται σε καίριες θέσεις και πόσο ανίκανοι είναι να διαχειριστούν τον πολιτισμικό μας πλούτο.
Και λίγα λόγια για τον λόφο...
Ο λόφος Φινοπούλου είναι ένας άγνωστος σε πολλούς χώρος στο κέντρο της Αθήνας. Αποτελεί έναν από τους ελάχιστους πνεύμονες της 7ης δημοτικής κοινότητας στην περιοχή Γκύζη, που δυστυχώς βρίσκεται σε πλήρη εγκατάλειψη. Σκουπίδια, κατεστραμμένες υποδομές, υποτυπώδης περίφραξη, ανύπαρκτη παιδική χαρά και κίνδυνος πυρκαγιάς και εγκληματικότητα ολοκληρώνουν την κατάσταση του λόφου. Η έκταση του λόφου Φινοπούλου πρέπει να διατηρήσει το χαρακτήρα της ως «δασωτέα», σύμφωνα με το έγγραφο με αρ. πρωτ. Οικ.97860/28-4-2009 της Δ/νσης Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και να αποτελέσει για τους κατοίκους χώρο επαφής με τη φύση, περιπάτου, παιχνιδιού και ψυχαγωγίας, με ελεύθερη πρόσβαση για κάθε πολίτη και φιλόξενο για τις συλλογικές δράσεις των κατοίκων της περιοχής.
Οι αρχαίοι Έλληνες χάρασσαν πάνω στα μάρμαρα για κάποιον συγκεκριμένο
σκοπό.
Αναθήματα, επιτύμβιες αναφορές, όρους (σύνορα, οριοθέτηση
μιας περιοχής)...
Μας κληροδότησαν έναν πολιτισμό ικανό να μας μορφώσει, να μας διδάξει και να
μας κάνει ανθρώπους...
Κι εμείς...Οι σύγχρονοι νεοέλληνες, ανίκανοι να τον διαχειριστούμε,
κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να τον εξαφανίσουμε και να τον βανδαλίσουμε
...
Νίκαια 13, Ιωνικος, Ξ+Ζ=L.F.E Δεν θέλω να σε χάσω, Έλενα + Σάβη
=bffe(best frends for ever), αυτές είναι μερικές από τις σύγχρονες γραφές που συναντάει
κανείς πάνω στα αρχαία μάρμαρα του αρχαιολογικού χώρου της ακαδημίας του Πλάτωνος.
Αμάθεια, αδιαφορία, ασέβεια και αχαριστία, όλα μαζί οδηγός
της νεολαίας μας στον δρόμο της αυτοκαταστροφής
και της λήθης. Ηλίθιοι, ούτε καν χρήσιμοι, θα ζήσουν και θα μεγαλώσουν μια νέα επερχόμενη
γενιά τόσο επικίνδυνη όσο και ο βάνδαλος Αλάριχος (βασιλιάς των Βησιγότθων
395-410 και ο πρώτος ηγέτης γερμανικού φύλου που κατέκτησε την Ρώμη), ο οποίος
το 396 εξάλειψε τα τελευταία απομεινάρια των Μυστηρίων στην Ελευσίνα Αττικής, θέτοντας
τέλος σε μια παράδοση των απόκρυφων θρησκευτικών τελετών, που διήρκεσε από την
Εποχή του Χαλκού. Στη συνέχεια, εισέβαλε στην Πελοπόννησο και κατέλαβε τις πιο
διάσημες πόλεις-Κόρινθο, Άργος, και Σπάρτη-πωλώντας πολλούς από τους κατοίκους
τους ως σκλάβους.
Δυστυχώς η πατρίδα μας γεννάει Αλάριχους....πολίτες και πολιτικούς...Πρώτα μας κάνουν σκλάβους και μετά μας ξεπουλάνε...
Σε εξέλιξη βρίσκεται εδώ και λίγους μήνες η κατασκευή του υπόγειου πάρκινγκ του δήμου Κηφισιάς στην πλατεία πλατάνου. Πρόκειται για υπόγειο χώρο στάθμευσης αποτελούμενο από 5 επίπεδα 624 θέσεων, ενώ θα υπάρξει μέριμνα για την πρόσβαση των Α.Μ.Ε.Α. Στην επιφάνεια έχει προβλεφθεί να γίνει χώρος πρασίνου αλλά και αρχαιολογικό πάρκο με τα ευρήματα που βρέθηκαν κατά την ανασκαφή.
Αυτή είναι η είδηση... Αυτό που δεν θα μάθετε ή δεν θα σας πουν είναι ότι τα αρχαία που βρέθηκαν δεν θα τοποθετηθούν ποτέ στην επιφάνεια του χώρου αυτού διότι πολύ απλά τα κατέστρεψαν.
Η δικαιολογία που θα πουν είναι ότι επρόκειτο για επιχρισμένους χωμάτινους αύλακες ρωμαϊκής εποχής, που χρησίμευαν ως ρυάκια ύδρευσης.
Δηλαδή τίποτα το σημαντικό....
Είπαμε ανάπτυξη και πάλι ανάπτυξη . Τώρα η κυρία στα Βου Που θα παρκάρει άνετη, και χωρίς άγχος θα περιπλανίεται ανέμελη στα σοκάκια του Κεφαλαρίου...
Βαδίζοντας σε διάφορες περιοχές διαπιστώνεις πως ότι βλέπεις είναι μοναδικό ! Από τη μια στιγμή στην άλλη αυτή η εικόνα έχει περάσει στο παρελθόν ,τίποτα δεν παραμένει ίδιο , για χίλιους λόγους όταν θα ξαναπεράσεις από το ίδιο μέρος τίποτα πλέον δεν θα είναι ίδιο και ο λόγος...ο άνθρωπος... αυτός, καταστρέφει τα πάντα...
Αναρτήσεις
