ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ

Η πορεία κάποιων ανθρώπων στο πέρασμα του χρόνου είναι το διαβατήριο τους…
Ο Νίκος Λελούδας έχει αποδείξει έμπρακτα στην 35χρονη πορεία του ότι η αγάπη του για τα σπήλαια, τις στοές και τα υπόγεια περάσματα είναι έρωτας και όχι μέσον πλουτισμού. Το βιβλίο του “Εξερευνώντας την υπόγεια Ελλάδα” (2005) είναι ένα έργο ζωής. Ένας οδηγός για όλους εμάς χωρίς υπερβολές και αναλήθειες.

Ασχολείται ενεργά με την σπηλαιολογία από το 1976, κυρίως, μέσα από την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία (Ε.Σ.Ε).
Έχει συμμετάσχει σε πολλές έρευνες προσκεκλημένος Δήμων, Κοινοτήτων, Νομαρχιών, τοπικών συλλόγων κλπ.
Επίσης, σε ντοκιμαντέρ των: Discovery Channel, BBC, ZDF κλπ.
Το 2009 μαζί με δύο φίλους σπηλαιολόγους, μετά απο αντίστοιχη έρευνα, έκαναν ανακοίνωση στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για τον "Λαβύρινθο" της Κρήτης.
...Και, για τα προς το ζην.... Υποδιευθυντής Τραπεζικού καταστήματος..


Ο.Π.: Ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με τα σπήλαια;

Ν.Λ.: Σε ηλικία 13-14 ετών ξεκίνησα τις πρώτες μου επαφές με τα σπήλαια. Το πατρικό σπίτι μου ήταν απέναντι απο την, τότε, Σχολή Ευελπίδων στο Πολύγωνο και πήγαινα στην σπηλιά του Νταβέλη, όπου ήταν ακόμα εντελώς “απείραχτη” από τις οποιεσδήποτε επεμβάσεις.
Πολλές φορές ανηφόριζα στα κοντινά τουρκοβούνια και μάλιστα τότε -1973- είχε βρεθεί και αυτό που λέμε το σπήλαιο του Σωτήρος.
Επίσης, θυμάμαι εκεί ένα μικρό σπηλαιοβαραθράκι, το λεγόμενο σπήλαιο του Κακαράπη, γιατί ήταν το πρωτοπαλίκαρο του Νταβέλη. Όλα αυτά σε ηλικία 13-14 ετών, περιμένοντας να γίνω 18 για να γραφτώ στην Σπηλαιολογική Εταιρεία, γιατί δεν δεχόντουσαν μικρότερες ηλικίες, λόγω του ότι ήταν -και είναι- επικίνδυνο σπορ, και έτσι αδημονούσα να ενηλικιωθώ για να με δεχθεί σαν μέλος η αείμνηστη σπηλαιολόγος Άννα Πετροχείλου. Θυμάμαι, μου έλεγε ¨παιδί μου μόλις κλείσεις τα 18 έλα¨ και έτσι μόλις έγινα 18 και μια μέρα, γράφτηκα !


Ο.Π. Σίγουρα θα έχετε αρκετές θετικές παραστάσεις όλα αυτά τα χρόνια, έχετε κάποιες αρνητικές που να είπατε ότι ήρθε το τέλος;


Ν.Λ.: Όλες οι εμπειρίες είναι θετικές…Βέβαια εγώ τα ονομάζω το ¨χόμπι της ταλαιπωρίας¨, γιατί όντως είναι πολύ κουραστικό να ψάχνεις πάνω στα βουνά σπήλαια για ώρες κουβαλώντας στην πλάτη το σακίδιό σου γεμάτο σχοινιά, φακούς κλπ με βάρος 30-40 κιλά, και μετά να κάνεις πλήρη έρευνα, χαρτογράφηση, φωτογράφηση κλπ στο εσωτερικό των σπηλαίων, σπηλαιοβαράθρων κλπ. Είναι εντελώς εξουθενωτικό, βγαίνεις κυριολεκτικά διαλυμένος !
Αλλά αυτό εντάσσεται μέσα στο πρόγραμμα, τ΄αλλα είναι τα άσχημα.
Μου είπες για το αν έφτασα να πω ¨ήρθε το τέλος¨…Ναι, έφτασα να το πω δυο φορές στην 35χρονη πορεία μου.
Πριν 24 χρόνια είχα πέσει στην Κάρυστο σε υπόγειο ποτάμι από ύψος 17 μέτρων. Έκανα ελεύθερη αναρρίχηση στο εσωτερικό του και ξεκόλλησε ένας σταλακτίτης όπου είχα πιαστεί για να δέσω το σκοινί μου. Πέφτοντας, χτυπούσα στα τοιχώματα μέχρι να φτάσω στο νερό και αυτό απορρόφησε μέρος της πτώσης για καλή μου τύχη. Τελικά με ανέσυραν με ένα σπασμένο χέρι , πόδι, 4 πλευρά και αρκετά σοβαρά χτυπήματα στο σώμα και το κεφάλι. Μου πήρε σχεδόν 6 μήνες ν ΄αναρρώσω αλλά μετά το πέρας του εξαμήνου ξαναπήρα τα βουνά…!
Και η δεύτερη, ήταν σ’ένα σπηλαιοβάραθρο στην Ευρυτανία , που στο παρελθόν είχανε ρίξει και κόσμο μέσα, κατά τον εμφύλιο. Δέσαμε τα σχοινιά μας, ήμασταν 4 άτομα και ξεκινάμε οι δυο πρώτοι την κατάβαση. Εδω να πω ότι ξεκινήσαμε μετά από μια φοβερή καταιγίδα. Στο μέσον την κατάβασης σπάει ένα υπόγειο ρέμα και σε κλάσματα δευτερολέπτων φέρνει μέσα στο βάραθρο τόνους νερού το οποίο φυσικά θα μπορούσε να μας παρασύρει και να μας πνίξει. Μάλιστα ο ένας φίλος εκείνη την μέρα αποσύρθηκε εντελώς από την σπηλαιολογία. Αυτό έγινε πριν περίπου 20 χρόνια στο βάραθρο της Τατάρνας.

Ο.Π: Πολλοί σύγχρονοι ερευνητές επωφελούνται διαφόρων ιστοριών παραβλέποντας την αλήθεια και τα πραγματικά γεγονότα, με αλλά λόγια δημιουργούν μύθους για να πουλήσουν τα βιβλία τους.

Ν.Λ. : Αυτή η ιστορία έχει καμία δεκαετία στην Ελλάδα. Προσπαθήσανε και στο εξωτερικό να το κάνουνε παλιότερα, αλλά ξεθύμανε....
Εδώ στην Ελλάδα, βγάζουν ιστορίες για την “κούφια γη”, ότι υπάρχουν υπόγειοι πολιτισμοί, ότι υπάρχουν μυστικές δίοδοι κλπ, αλλά όλα αυτά είναι μια παραφιλολογία που αποσκοπούσε σε πωλήσεις βιβλίων και αντίστοιχων άρθρων σε περιοδικά. Βέβαια υπάρχουνε στοές και υπόγεια περάσματα, αλλά αυτές είναι γνωστές και ήτανε έξοδοι διαφυγής ή διάφορα υδραγωγεία όπως το περίφημο Αδριάνειο.

Ο.Π.: Έχετε συναντήσει περίεργες κινήσεις ; Και δεν αναφέρομαι σε κάποιο φαινόμενο, αλλά σε ανθρώπους που δεν έχουν σκοπό την έρευνα, την χαρτογράφηση ή την εξερεύνηση κάποιου σπηλαίου ή βαράθρου….

Ν.Λ: Ναι, δυστυχώς υπάρχει ένα τέτοιο κύμα. Γυρίζουν όλη την Ελλάδα με ανιχνευτές μέταλλων στα χέρια ψάχνοντας για θησαυρούς η αρχαία, εχουν γεμίσει τον τόπο και είναι και επικίνδυνοι. Μιλάμε για εντελώς παράνομες καταστάσεις. Μάλιστα, μια φορά πέσαμε στην κυριολεξία πάνω τους και προσπαθούσαν να δκαιολογηθούν ότι κάνουν κάποιες έρευνες! Γενικά όλοι αυτοί λυμαίνονται την Ελλάδα και το κράτος είναι ανήμπορο ν ΄αντιδράσει.
Θεωρητικά , ακόμα και για να μπεις σε κάποιο σπήλαιο χρειάζεσαι ειδική ονομαστική άδεια από το υπουργείο Πολιτισμού, πόσο μάλιστα να κανείς και ανασκαφές…

Ο.Π.: Και για να κλείσουμε ένα μήνυμα για τους νέους που θέλουν ν΄ασχοληθούν με την σπηλαιολογία.


Ν.Λ.: Θα πρέπει ν΄ασχολούνται με την σπηλαιολογία αρκεί να μην την αντιμετωπίζουν ως εξτριμ σπορ, “της μόδας”. Γιατι η σπηλαιολογία, είναι κυριολεκτικά τρόπος ζωής, είναι αγάπη, θέλει απόλυτο σεβασμό προς τη φύση γενικότερα και ειδικά στα υπέροχα αυτά υπόγεια δημιουργήματά της – τα σπήλαια !

Ο.Π. : Σας ευχαριστούμε καλή δύναμη σ' αυτά που κάνετε.


Την συνέντευξη πήρε για την ομάδα μας ο Αλέξανδρος-Χρόνος μετά το τέλος της ξενάγησης από τον Ν. Λελούδα στις στοές του Λαυρίου.


ΠΗΓΗ ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ