ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ

Τα Νέα
Είναι η πιο σημαντική φυσική πηγή της Ακρόπολης και η συνεχής χρήση της ξεπερνά τα 5.500 χρόνια. Στην καρδιά της βρέθηκε νεκρός ο Οδυσσέας Ανδρούτσος στις 17 Ιουνίου του 1824. Η «κλέφτρα» πηγή- η Κλεψύδρα- που μεταμορφώθηκε από πηγή σε πηγάδι, σε εκκλησία με αγίασμα και σε προμαχώνα των αγωνιστών της Ελληνικής Επανάστασης θα σωθεί χάρη στις επεμβάσεις που εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για δεύτερη φορά, καθώς την πρώτη (το καλοκαίρι) χάθηκε μυστηριωδώς ο φάκελος!

Κατακερματισμένοι λίθοι, γεμάτοι ρηγματώσεις, πληγωμένοι από τη διάβρωση είναι η εικόνα που αντικρύζει όποιος φτάσει σήμερα ώς την είσοδο της Κλεψύδρας στη συμβολή του αρχαίου Περιπάτου και της οδού των Παναθηναίων (και δεν είναι πολλοί εκείνοι που φτάνουν, σύμφωνα με τους φύλακες της Ακρόπολης, που υποστηρίζουν πως την αναζητούν «μόνο οι ψαγμένοι»), καθώς «τόσο το δάπεδο της αυλής όσο και ο ανατολικός από τους τοίχους που την περιβάλλουν έχουν "χτυπηθεί" από τις σεισμικές δονήσεις, την καθίζηση του εδάφους και τις ρίζες των φυτών», όπως εξηγεί η αρμόδια αρχαιολόγος Σοφία Μοσχονησιώτη.

Για να σωθεί όμως η «άγνωστη» πηγή που βρίσκεται στις βορειοδυτικές υπώρειες της Ακρόπολης είναι απαραίτητο να κρυφτεί κάτω από χώμα (επίχωση) το δάπεδο της αυλής της και να αποξηλωθεί και να αναστηλωθεί ένα τμήμα του ανατολικού τοίχου. Έργα που για να ολοκληρωθούν απαιτούνται 550.000 ευρώ, χρήματα που το υπουργείο Πολιτισμού ελπίζει να εξασφαλίσει μελλοντικά μέσω του νέου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης (ΕΣΠΑ). Όσοι φτάνουν σήμερα ως την Κλεψύδρα δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν το εσωτερικό της πηγής που αρχικά ονομαζόταν Εμπεδώ (από το όνομα μιας νύμφης που λατρευόταν εκεί). Μπορούν να είναι βέβαιοι όμως πως το νερό αναβλύζει γάργαρο, καθώς όχι απλώς αρκεί για να ποτίζονται τα φυτά γύρω από την πηγή, αλλά όταν βρέχει, η ποσότητα είναι τόση που το νερό φτάνει ώς την Αρχαία Αγορά. Η σημερινή εικόνα με την αυλή-στρωμένη με ορθογώνιους πωρόλιθους διαστάσεων 23,30Χ11,60 μ.- διαμορφώθηκε από τον Κίμωνα (470-460 π.Χ.), έργο που φαίνεται πως έμεινε στη μέση όταν ανέλαβε ο Περικλής και έθεσε διαφορετικές προτεραιότητες.

Όσο για το όνομά της, Κλεψύδρα; Το απέκτησε επειδή «έκλεβε» (έχανε) μέρος των νερών της τους καλοκαιρινούς μήνες μέσω υπόγειας φλέβας προς το λιμάνι του Φαλήρου.


1.600 οκάδες νερό αντλούσαν καθημερινά από την Κλεψύδρα οι πολιορκημένοι στην Ακρόπολη Έλληνες από το 1822

Για την Ιστορία

3.500 π.Χ.: ανοίγονται 22 φρέατα στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα η κρήνη 470-460 π.Χ.: δημιουργείται κρηναίο οικοδόμημα και αυλή 2ος αι. μ.Χ.: γκρεμίζεται η στέγη και μετατρέπεται σε πηγάδι. Πρόσβαση μόνο από την Ακρόπολη μέσω εσωτερικής κλίμακας 6ος αι.: τροφοδοτεί δεξαμενή της εποχής του Ιουστινιανού 10ος αι.: μετατρέπεται σε ναΰδριο των Αγίων Αποστόλων με αγίασμα 13ος αι.: περιβάλλεται με προμαχώνα 1822: ανακαλύπτεται εκ νέου από τον αρχαιολόγο Κυριάκο Πιττάκη για να έχουν νερό οι πολιορκημένοι Έλληνες στην Ακρόπολη 1823: ανεγείρεται προμαχώνας από τον Οδυσσέα Ανδρούτσο υπάρχει και επιγραφή 1897: κατεδαφίζεται ο προμαχώνας, αποκαλύπτεται η Κλεψύδρα.
ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ