ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ

Ενα παλαιό εξελικτικό αίνιγμα φαίνεται ότι βρίσκει λύση. Νέο απολίθωμα δεινοσαύρου, το οποίο βρέθηκε στην Κίνα από το διάσημο «κυνηγό» απολιθωμάτων Xing Xu, ερευνητή του Ινστιτούτου Παλαιοντολογίας Σπονδυλωτών και Παλαιοανθρωπολογίας του Πεκίνου, αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο τα πουλιά απέκτησαν τις φτερούγες τους. Τα πουλιά θεωρούνται από τους επιστήμονες ότι αποτελούν απογόνους των δεινοσαύρων, όμως οι παρατηρούμενες διαφορές ανάμεσα στα φτερά τους και στα χέρια των δεινοσαύρων ανέκαθεν προβλημάτιζαν τους παλαιοντολόγους, οι οποίοι δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τα ενδιάμεσα στάδια στην πορεία της εξέλιξης. Οι φτερούγες των πουλιών θεωρούνται ότι προκύπτουν από τη συγχώνευση του δεύτερου, του τρίτου και του τέταρτου δάχτυλου στα χέρια τους, καθώς το έμβρυο αναπτύσσεται. Τα θηρόποδα, οι κυρίαρχοι σαρκοφάγοι δεινόσαυροι (μεταξύ αυτών ο τρομερός Τυραννόσαυρος Ρεξ), επίσης είχαν μόνο τρία μακριά δάχτυλα. Όμως οι παλαιοντολόγοι μέχρι τώρα πίστευαν ότι αυτά τα δάχτυλα ήταν το πρώτο, το δεύτερο και το τρίτο, πράγμα που μπέρδευε τα πράγματα, αφού δεν υπήρχε αντιστοιχία με τα δεύτερο, τρίτο και τέταρτο δάχτυλο των πουλιών από όπου προκύπτουν τα φτερά. Η επικρατέστερη μέχρι σήμερα ερμηνεία ήταν ότι τα θηρόποδα έχασαν το τέταρτο και το πέμπτο δάχτυλό τους, ενώ τα πουλιά έχασαν το πρώτο δάχτυλο και ανέπτυξαν ένα τέταρτο. Ωστόσο, η νέα ανακάλυψη του απολιθώματος στη δυτική Κίνα, μέσα σε ιουρασικούς βράχους ηλικίας 156 - 161 εκατ. ετών, δείχνει το δρόμο για μια πιο απλή απάντηση. Το απολίθωμα, το οποίο παρουσιάστηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Nature», ανήκε σε έναν κερατόσαυρο (Limusaurus inextricabilis) που διέθετε ράμφος, ήταν φυτοφάγος και συγκαταλέγεται στα πρώιμα θηρόποδα. Είχε ένα μικρό πρώτο δάχτυλο, καθώς και ένα μετακάρπιο στη βάση του δεύτερου δάχτυλου, που ταιριάζει με αυτά που έχουν βρεθεί στη βάση του πρώτου δάχτυλου των σαρκοβόρων θηρόποδων, όπως οι Τυραννόσαυροι. Τα δύο αυτά ανατομικά στοιχεία, κατά τους επιστήμονες, δείχνουν ότι τα πρώτα δάχτυλα στα κατοπινά θηρόποδα είναι στην πραγματικότητα τα δεύτερα δάχτυλα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα εξελιγμένα θηρόποδα (από τα οποία προήλθαν τα πουλιά) είχαν τα δάχτυλα 2, 3 και 4, όμως μέχρι τώρα αυτά είχαν ταυτοποιηθεί λανθασμένα ως 1, 2 και 3. Έτσι, οι επιστήμονες υποστηρίζουν πλέον, με βάση το νέο απολίθωμα, ότι τα αρχικά θηρόποδα έχασαν το πρώτο και το πέμπτο δάχτυλό τους κάποια στιγμή και ότι αυτά τα δάχτυλα δεν εμφανίστηκαν στα κατοπινά θηρόποδα, μια ερμηνεία που απλοποιεί τα πράγματα σε σχέση με την εξελικτική ιστορία των πουλιών, καθώς, με βάση τη νέα ερμηνεία, τόσο τα θηρόποδα όσο και τα πουλιά εμφανίζονται να έχουν τα ίδια δάχτυλα (δεύτερο, τρίτο και τέταρτο). Σύμφωνα με τον Πολ Μπάρετ, παλαιοντολόγο του Μουσείου Φυσικής Ιστορία του Λονδίνου, το νέο απολίθωμα αποτελεί ένα είδος «χαμένου κρίκου», ο οποίος δείχνει την ενδιάμεση μορφολογία των δάχτυλων κατά το εξελικτικό στάδιο ανάμεσα στα πιο πρωτόγονα θηρόποδα και τα σημερινά πουλιά. Άλλοι, ωστόσο, επιστήμονες, όπως ο εξελικτικός γενετιστής Γκίντερ Βάγκνερ του πανεπιστημίου Γιέηλ των ΗΠΑ, εκφράζουν επιφυλάξεις για τον τρόπο που ερμηνεύεται το νέο εύρημα. Ο Κέβιν Πάντιαν, παλαιοντολόγος του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Μπέρκλεί, δεν απέκλεισε την πιθανότητα ο κερατόσαυρος, πάνω στο απολίθωμα του οποίου βασίστηκε η νέα θεωρία, να μην ήταν παρά μια μεμονωμένη εξελικτική περίπτωση και να μην αντανακλά τη μορφολογία των δάχτυλων που είχε η πλειονότητα των θηρόποδων. http://www.naftemporiki.gr/t+z/story.asp?id=1679246