ΟΜΑΔΑ ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ

Η γυάλινη σφαίρα την οποία κρατάει ο Χριστός στο χέρι του στον πίνακα «Salvator Mundi» της βρετανικής Εθνικής Πινακοθήκης και ο οποίος θεωρούνταν ότι απλά ανήκει στη «σχολή των μαθητών» του Λεονάρντο ντα Βίντσι φαίνεται ότι παράλληλα έκρυβε το μυστικό για την πραγματική ταυτότητα του ζωγράφου: δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον μεγάλο Δάσκαλο της Αναγέννησης, τον μεγαλοφυή Λεονάρντο.
Η αποκάλυψη ότι ο εν λόγω πίνακας είναι ο «χαμένος» Χριστός του ντα Βίντσι εξακόντισε την εκτίμηση για την τιμή του. Το 1956 το έργο είχε κοστολογηθεί στα 51 εκατομμύρια ευρώ σε σημερινές τιμές, ενώ τώρα εκτιμητές τέχνης ανέβασαν την αξία του στα 136 εκατομμύρια ευρώ. Ο «Σωτήρας του Κόσμου» θα εκτεθεί το φθινόπωρο στη National Gallery ως γνήσιο έργο του δασκάλου.
Ο Ντα Βίντσι είχε πολλούς μιμητές κατά τον 16ο αιώνα, όμως οι προσπάθειές τους σε καμία περίπτωση δεν πλησίαζαν το δικό του θεϊκό ταλέντο. Έτσι, όταν ο νέος προσεκτικός καθαρισμός του πίνακα αποκάλυψε μια διαφανή γυάλινη σφαίρα ζωγραφισμένη με εξαιρετική μαεστρία, οι ειδήμονες ήταν βέβαιοι ότι δεν μπορεί να πρόκειται για έργο κάποιου μαθητή ή μιμητή. Άλλωστε ο καλλιτέχνης είχε εμμονή με την επίλυση προβλημάτων που σχετίζονταν με τη δημιουργία της αίσθησης της διαφάνειας στους πίνακές του - όπως ακριβώς αυτό που θέτει η απεικόνιση μιας γυάλινης σφαίρας.
Όμως και άλλα στοιχεία του πίνακα συνάδουν με το ύφος του αναγεννησιακού ζωγράφου και επιστήμονα. Ο Χριστός μοιάζει να κοιτάζει με σοφία, διαθέτει σγουρά μαλλιά -αγαπημένο χαρακτηριστικό του Ντα Βίντσι- και υψώνει το δεξί του χέρι σε ένδειξη ευλογίας. Το πολύπλοκο σχέδιο του χιτώνα του μοιάζει με έναν πίνακα που εκτίθεται στη Βασιλική Βιβλιοθήκη και αποτελεί αναμφίβολα σπουδή για το τελικό έργο.
Παράλληλα, ο «Salvator Mundi» συνδέεται ξεκάθαρα με τον «Μυστικό Δείπνο» του μεγάλου καλλιτέχνη, καθώς ο Χριστός έχει την ίδια αιθέρια και «άπιαστη» μορφή με την ξεθωριασμένη φιγούρα στο κέντρο της εξαίσιας τοιχογραφίας του Ντα Βίντσι.
Το Βήμα (14/07/2011)